Boyun fıtığı, omurganın boyun bölgesinde yer alan disklerin hasar görmesi sonucu meydana gelen bir rahatsızlıktır. Omurlar arasındaki diskler, omurgaya esneklik ve dayanıklılık kazandıran yapılar olup, aynı zamanda omurların birbirine sürtünmesini engeller. Ancak yaşlanma, aşırı zorlanma veya travma gibi nedenlerle bu disklerin iç yapısı dışarı doğru taşabilir ve çevredeki sinir köklerine baskı yaparak boyun fıtığına yol açabilir.

​

Boyun Fıtığının Nedenleri

Boyun fıtığının en yaygın nedenlerinden biri yaşlanma sürecidir. Yaş ilerledikçe, disklerin yapısı bozulur ve elastikiyetini kaybeder. Bu duruma "dejeneratif disk hastalığı" adı verilir. Disklerin zayıflaması, dış kısmının çatlamasına ve iç kısımdaki yumuşak jel benzeri yapının dışarı sızmasına neden olabilir. Bunun dışında, aşağıdaki faktörler boyun fıtığına yol açabilir:

​

Travma: Trafik kazaları, spor yaralanmaları veya düşmeler boyun omurgasına zarar vererek fıtığa neden olabilir.

Yanlış duruş: Uzun süreli masa başı çalışmaları, telefon veya bilgisayar ekranına yanlış pozisyonda bakmak gibi faktörler boyun omurlarına baskı yapabilir.​

Ağır yük kaldırma: Omurgaya aşırı yüklenme, disklerin zayıflamasına ve hasar görmesine neden olabilir.​

Genetik yatkınlık: Ailede omurga sorunları olan bireylerin boyun fıtığı geliştirme riski daha yüksektir.

​

Belirtiler

​

Boyun fıtığı belirtileri, diskten taşan materyalin sinir köklerine yaptığı baskıya ve bu baskının şiddetine bağlı olarak değişebilir. Boyun fıtığının en yaygın belirtileri şunlardır:

​

Boyun ağrısı: Boynun arka kısmında hissedilen sürekli ağrı, fıtığın en belirgin belirtisidir. Bu ağrı genellikle omuzlara, kollara ve ellere yayılabilir.

Kollarda ve ellerde uyuşma: Sinir köklerine yapılan baskı, kollar ve ellerde uyuşma, karıncalanma veya güç kaybına yol açabilir. Özellikle boyundan kola yayılan ağrı, sinirlerin etkilenmesinden kaynaklanır.

Kas zayıflığı: Boyun fıtığı, kolların ve ellerin kaslarında güç kaybına neden olabilir, bu da günlük aktivitelerde zorluk yaşanmasına yol açabilir.

Baş ağrısı: Fıtığın boynun üst kısmında olduğu durumlarda baş ağrısı meydana gelebilir.

​

Teşhis ve Tanı Yöntemleri

​

Boyun fıtığının tanısı, hastanın şikayetleri ve fiziksel muayene ile başlar. Hekim, hastanın boynunu çeşitli hareketlere tabi tutarak ağrıya neden olan hareketleri belirlemeye çalışır. Bunun yanında, aşağıdaki görüntüleme yöntemleri boyun fıtığının kesin tanısının konulmasında önemli rol oynar:

​

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Fıtığın boyutunu, sinir köklerine yaptığı baskıyı ve diğer omurga yapılarını net bir şekilde gösterir.

Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kemik yapısını ayrıntılı inceleyerek fıtığın omurgadaki etkilerini anlamaya yardımcı olur.

Elektromiyografi (EMG): Sinirlerin işlevini ölçerek, fıtığın sinirler üzerindeki etkisini değerlendirmek için kullanılır.

​

Boyun fıtığı, zamanında teşhis ve uygun tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Ağrı, uyuşma ve kas zayıflığı gibi belirtilerle yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu durum, tedavi edilmediğinde daha ciddi nörolojik sorunlara yol açabilir. Prof. Dr. Aydın Aydoseli gibi uzman bir cerrah tarafından uygulanan modern cerrahi ve konservatif tedavi yöntemleri, boyun fıtığından kaynaklanan semptomların giderilmesinde etkili sonuçlar sağlayabilir.